Τα επιχειρήματα όσων αντιμάχονται το σχέδιο συμφωνίας είναι κοινά στην Π.ΓΔ.Μ και στην Ελλάδα. Επίσης, κοινή βάση έχουν και τα επιχειρήματα των εκατέρωθεν υποστηρικτών της συμφωνίας. Είναι σαφές πως οι αντιθέσεις στο εσωτερικό των δύο κρατών προκύπτουν από τις διαφορετικές οπτικές στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των διεθνών σχέσεων, οι οποίες φαίνεται πως δεν ταυτίζονται απόλυτα με τον διαχωρισμό Δεξιάς και Αριστεράς, αλλά τέμνουν εγκάρσια τους πολιτικούς χώρους.
Η οπτική των υποστηρικτών της συμφωνίας συμβαδίζει και συντάσσεται με τις ιδέες της αλληλοκατανόησης, της αναγνώρισης του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού χωρίς προσβολή της ταυτότητας «των άλλων», της υπέρβασης των εθνικιστικών μονομερειών του παρελθόντος, της δημιουργίας συνθηκών ασφάλειας και συνανάπτυξης στην περιοχή και της διαμόρφωσης κοινής πορείας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Μιας πορείας που δεν περιλαμβάνει μόνο την οικονομική συνανάπτυξη αλλά επίσης και τη διαμόρφωση της κοινής μας ευρωπαϊκής ταυτότητας και συνείδησης. Στο κοινό μας σπίτι, την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν έχουμε κανένα λόγο να μην είμαστε μαζί με τους βόρειους γείτονες μας. Με τη συμφωνία η χώρα μας αναδύεται ως δύναμη σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας στην περιοχή, που συμβάλλει καθοριστικά στην επίλυση των διαφορών και ενισχύει την ευρωπαϊκή προοπτική των γειτονικών κρατών.
Η οπτική όσων αντιμάχονται την πρόταση συμφωνίας είναι αυτή της αναπαραγωγής των διαχωρισμών του παρελθόντος, της αναγνώρισης μόνο του δικού μας «εθνικού δίκιου» με παραγνώριση του «δίκιου» της άλλης πλευράς και εν τέλει της μη συνεννόησης και της διατήρησης των εντάσεων στη ευαίσθητη περιοχή των Βαλκανίων.
Θεωρώ ότι το σχέδιο συμφωνίας είναι καλό διότι διαφυλάττει την αξιοπρέπεια και των δύο πλευρών, αγγίζοντας το τελικό όριο αντοχής τους . Όσοι δεν το βλέπουν, είναι γιατί εκλαμβάνουν, παραδόξως, την έννοια της επιτυχίας στις διεθνείς συμφωνίες μόνο ως πλήρη επικράτηση των θέσεων της δικής τους πλευράς.
Η συμφωνία είναι δίκαιη γιατί αποτελεί έναν προωθητικό συμβιβασμό, καθώς περιλαμβάνει σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις και «έναντι όλων» με αλλαγή του Συντάγματος και εξάλειψη των χαρακτηριστικών αναφορών και συμβόλων αλυτρωτισμού ενώ ταυτόχρονα προστατεύει την Π.Γ.Δ.Μ κατοχυρώνοντας τη διακριτή ταυτότητά της και ανοίγοντας τον δρόμο της συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και κυρίως στην Ε.Ε.
Στη συμφωνία υπάρχουν βεβαίως στοιχεία που προβληματίζουν και αυτά είναι διαφορετικά για την κάθε πλευρά.
Στην Ελλάδα προβληματίζει η μη (πλήρης) ταύτιση της κρατικής ονομασίας «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» με τις ονομασίες της ιθαγένειας /υπηκοότητας και της γλώσσας.
Στην ΠΓΔΜ προβληματίζει η αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της χώρας. Ωστόσο δεν είναι δυνατόν να υπάρξει συμβιβασμός με απόλυτη ικανοποίηση των δύο μερών και χωρίς αμοιβαίες υποχωρήσεις, επώδυνες σε κάποια σημεία.
Επιπλέον στη χώρα μας δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η απώλεια ΚΑΙ αυτής της ευκαιρίας, που προέκυψε με την πολιτική αλλαγή στην Π.Γ.Δ.Μ και τη διαλλακτική στάση της νέας ηγεσίας της, θα οδηγούσε τελικά με αμετάκλητο τρόπο στην εμπέδωση διεθνώς της ονομασίας «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ανεξαρτήτως της επικύρωσης ή μη αυτής εκ μέρους της Ελλάδας.
Με το σχέδιο συμφωνίας εγκαταλείπονται οι εθνικιστικές μονομέρειες, εξαλείφονται οι αλυτρωτισμοί, προωθείται η αλληλοκατανόηση για τη διαφορετική σημασία που έχουν οι λέξεις «Μακεδόνας» και «Μακεδονία» στη συνείδηση των κατοίκων των δύο χωρών και συντελείται ο συγκερασμός του «δίκιου» των δύο πλευρών.
Οι βόρειοι γείτονές μας επί της ουσίας αναγνωρίζουν ότι είναι Σλάβοι της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας που δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό στον οποίο ανήκει η αρχαία Μακεδονία. Κι εμείς με τη σειρά μας αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα Νοτιοσλαβικό φύλο το οποίο κατοικεί στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας εδώ και 14 αιώνες και δύναται να συμπεριλαμβάνει τη λέξη «Μακεδονία» και παράγωγά της στη σύνθετη ονομασία της χώρας, της γλώσσας και της ιθαγένειας/υπηκοότητας του, κάνοντας ταυτόχρονα απολύτως σαφές πως δεν έχει αλυτρωτικές βλέψεις.
Η πρωτοβουλία που ανέλαβαν οι προοδευτικές δυνάμεις σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ για να λύσουν το πρόβλημα είναι κίνηση μεγάλου βεληνεκούς καθώς υπεύθυνη πολιτική ηγεσία σημαίνει να αναλαμβάνεις την ευθύνη για συμφωνίες με «win-win» αποτέλεσμα.
Αντίθετα, έλλειμμα ηγεσίας είναι να συντηρείς τη στασιμότητα και να βαλτώνεις στα λιμνάζοντα ύδατα του τμήματος της κοινής γνώμης που δεν κατανοεί τη δυναμική των εξελίξεων και τις ραγδαίες αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις. Αυτό δεν αφορά μόνο τις κεντρικές πολιτικές ηγεσίες αλλά και τους βουλευτές, τους δημάρχους, τα πολιτικά στελέχη με επιρροή σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που για λόγους σύμπλευσης με το ρεύμα αναπαράγουν και επαυξάνουν την πίεση προς το πολιτικό σύστημα για απόρριψη κάθε συμβιβασμού, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο είτε το αντιλαμβάνονται είτε όχι τον εθνικισμό.
Είναι αρνητική εξέλιξη για τη χώρα μας το ότι η Ν.Δ αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων πλειοδοτώντας σε πατριωτισμό και τηρώντας πολεμική στάση έναντι του σχεδίου συμφωνίας, αντί να αναδεικνύει τη συνέχεια της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και τη συμβολή των δικών της κυβερνήσεων στη μετακίνηση της χώρας σε ρεαλιστικές θέσεις καθώς και την ανάγκη σε αυτά τα θέματα να προωθείται η εθνική συνεννόηση. Αυταπατάται, εάν θεωρεί πως με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπίσει την πίεση των δυνάμεων του «κάλπικου εθνικισμού» αλλά στην πράξη η ίδια διολισθαίνει σε ολοένα και περισσότερο ακραίες θέσεις, παρουσιάζοντας πολλαπλά συμπτώματα μετάπτωσης στον εθνολαϊκισμό, αντίστοιχα με αυτά που χαρακτηρίζουν τη Δεξιά της Π.Γ.Δ.Μ. Όταν όμως η τοποθέτηση σε εθνικά θέματα γίνεται με κριτήριο τη δημιουργία ρεύματος απαλλαγής από τον ΣΥΡΙΖΑ τότε βλάπτεται και η χώρα και το πολιτικό σύστημα.
Οι επόμενοι 6 μήνες κατά τους οποίους θα προωθηθεί το προβλεπόμενο πλαίσιο ενεργειών έως την τελική κύρωση της συμφωνίας, αποτελούν μια ευκαιρία για αμοιβαία επωφελή λύση που θα ανοίξει το δρόμο για την ευρεία συνεργασία και το κοινό δημιουργικό μέλλον των δύο χωρών. Για να επιτευχθεί αυτή η εξέλιξη είναι απαραίτητη η κινητοποίηση και η δημόσια τοποθέτηση όλων των υποστηρικτών της συμφωνίας, ανεξαρτήτως της κομματικής τους ένταξης και της στάσης τους έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Το μέλλον της χώρας είναι πάνω από τις κομματικές προτεραιότητες και υπερβαίνει τους προσωπικούς ρόλους στην εσωτερική πολιτική σκηνή.
